Seniorze, uważaj na drodze!
Seniorzy stanowią dużą część uczestników ruchu drogowego. Niestety, w 2015 r. prawie 30% ofiar śmiertelnych wypadków stanowiły starsze osoby. Wraz z wiekiem zazwyczaj przychodzi ostrożność i rozwaga, ale też wolniejsza adaptacja do warunków drogowych, obniżenie sprawności czy błędy przy ocenie sytuacji drogowej.
5 maja br. na drogach zginęło 5 osób, wśród ofiar było troje seniorów – 70-letni rowerzysta, który jechał po przejściu dla pieszych prawdopodobnie przy czerwonym świetle, 81-letnia piesza potrącona przez cofającego kierowcę i 87-latka ,potrącona przez samochód ciężarowy podczas przechodzenia przez jezdnię.
W 2015 roku śmierć w wypadkach drogowych poniosło 835 osób powyżej 60-tego roku życia, a 7033 odniosło obrażenia. Ze statystyki wynika, że aż 28,4% ofiar śmiertelnych wypadków to starsze osoby. Najwięcej seniorów gnie jako piesi. W 2015 roku było to 415 ofiar śmiertelnych, tj. 45% wszystkich pieszych zabitych w wypadkach drogowych.
Od wielu lat grupą szczególnego ryzyka w ruchu drogowym są osoby młode, w wieku 18-24 lata. W 2015 roku odnotowano 444 zabitych w wypadkach w tym przedziale wiekowym. Jeśli odniesiemy tę liczbę do populacji, wychodzi 131,3 osoby zabite na milion populacji, na drugim miejscu są seniorzy: 97,7 ofiar śmiertelnych na milion populacji.
Przypomnijmy, że za „osoby starsze” przyjęto te, które przekroczyły 60 rok życia, z czym nie wszyscy się godzą, bo w tym gronie mamy całe rzesze kierowców zawodowych i amatorów, dysponujących wieloletnim doświadczeniem. „Z wiekiem przychodzą ostrożność i rozwaga” – twierdzą słusznie.
Seniorzy są grupą niejednorodną, bardzo często decyduje o tym wiek, stan zdrowia, styl życia i aktywność. Z czasem jednak mogą problemy ze wzrokiem, słuchem, koncentracją, elastycznością mięśni. Osoby, które są już w podeszłym wieku, mają mniej fizycznych i psychicznych możliwości, aby radzić sobie w warunkach nasilonego ruchu miejskiego. Ich zachowanie na jezdni charakteryzuje często niepewność i występowanie reakcji lękowych, niekiedy nawet przeradzających się w agresję.
Sytuacja demograficzna w Polsce ulega istotnym przeobrażeniom, których skutki odczuwalne będą przez kolejne dziesięciolecia. Dotyczy to także ruchu drogowego, zarówno w odniesieniu do pieszych, rowerzystów, jak i kierujących pojazdami.
Mimo ogólnej dobrej kondycji, w organizmie starszej osoby zachodzą zmiany, które rzutują na jej mobilność w ruchu drogowym. Z dostępnych badań wiadomo, że osoby po „60”:
- wolniej adaptują się do zmiennych warunków drogowych;
- popełniają błędy przy ocenie sytuacji drogowej np. ocenie odległości pojazdu;
- z racji wieku, niektórzy domagają się, aby kierowcy ustępowali im pierwszeństwa, nawet, gdy łamią przepisy ruchu drogowego np. przechodząc na czerwonym świetle, bądź poza przejściami dla pieszych („bo tak jest bliżej”…);
- nie zawsze śledzą zmiany w przepisach prawa o ruchu drogowym;
- nie chcą się pogodzić z obniżeniem swojej sprawności.
Seniorzy stanowią poważną część pieszych uczestników ruchu drogowego, ale też niemałą część rowerzystów i kierowców. Opisane powyżej dolegliwości w równej mierze dotykają tych, którzy chodzą, jak i tych, którzy jadą!
Wypadek dla starszej osoby jest szczególnie niebezpieczny. Leczenie obrażeń u seniorów to długotrwały proces, a odzyskanie pełnej sprawności często jest zupełnie niemożliwe. Ryzyko śmierci 70-lataka uczestniczącego w wypadku drogowym jest trzykrotnie wyższe niż 25-latka.
Wszyscy mają obowiązek przestrzegania przepisów prawa o ruchu drogowym. Policja stara się to uświadamiać także starszym osobom. Prowadzi szereg akcji w tym zakresie, między innymi wykłady na uniwersytetach trzeciego wieku, współpracuje z parafiami, rozdaje seniorom elementy odblaskowe.
Bardzo istotną sprawą jest też wyrobienie postaw tolerancji u młodszych uczestników ruchu drogowego, uwrażliwienie ich na trudności, z jakimi borykają się starsi ludzie.
Wszyscy chcielibyśmy dożyć starości, ale nikt nie chciałby jej spędzić uwięziony w swoim mieszkaniu. Powinniśmy więc pamiętać, że starsi ludzie mają prawo i chcą uczestniczyć w życiu społecznym, a to wiąże się z uczestniczeniem w ruchu drogowym.
Na widok seniora wolno przechodzącego przez jezdnię, każdy kierowca powinien cierpliwie poczekać. Bardzo ważne jest stosowanie przez kierujących zasady szczególnej ostrożności, gdy starsza osoba w sposób widoczny nie radzi sobie w ruchu drogowym - wolno chodzi, nie rozgląda się lub też wkracza na jezdnię poza przejściem, czy też porusza się po jezdni niewłaściwą strona drogi. To dla kierowcy sygnał, że należy zmniejszyć prędkość i obserwować uważnie jej zachowanie. Seniorom natomiast zalecamy przede wszystkim ostrożność, w konfrontacji z samochodem nie mają przecież szans.
(BRD KGP / ms)